WAINWRIGHT, RUFUS

Kurt Julian Weill (1900–1950) was een Duits-Joodse componist die wereldberoemd is geworden vanwege zijn samenwerking met Bertolt Brecht. Zonder enig voorbehoud kun je hem een van de belangrijkste componisten van de twintigste eeuw noemen.
De muziek van Weill en de teksten van Bertolt Brecht confronteren ons met een cynische waarheid: in een wereld waar onrecht normaal is geworden, worden degenen die zich daartegen verzetten vaak buitengesloten of genegeerd. De muziek, met zijn cabareteske en filmische inslag, is een wrang symbool van de vroege jaren dertig in Duitsland.
In 1933 werden, kort na de première van een van Weills stukken, verdere uitvoeringen en alle andere muziek — zo ook de film Die Dreigroschenoper van zijn hand — door Adolf Hitler verboden en als ‘entartet’ bestempeld.
Toen Hitler in 1933 aan de macht kwam, vertrok Weill uit angst voor arrestatie door de nazi’s direct naar Parijs, waar hij (op tekst van Brecht) muziek schreef voor Die sieben Todsünden. Een album dat in 1997 als The Seven Deadly Sins zou verschijnen, uitgevoerd door Marianne Faithfull samen met het Vienna Radio Symphony Orchestra. Van een diepe adoratie voor Weill getuigde Faithfull ook op het jaar daarvoor uitgebrachte 20th Century Blues.
De muziek van Kurt Weill heeft al lang artiesten uit vele genres en generaties aangetrokken. Louis Armstrong en Bobby Darin hadden allebei hits met Mack the Knife. The Doors bewerkten Alabama Song en Sting nam de hele Threepenny Opera op. De lijst gaat maar door en breidt zich voortdurend uit, aangezien het werk van Weill — die in 1950 stierf — zelfs de meest avontuurlijke van de hedendaagse nieuwe muziekartiesten uitdaagt.
Na de compilaties Lost in the Stars (1985) en September Songs – The Music of Kurt Weill (1994), waarop een rijk scala aan interpretaties te vinden was van een stilistisch diverse groep artiesten zoals Lou Reed, PJ Harvey, Nick Cave, Elvis Costello, William S. Burroughs en Betty Carter, is het nu de beurt aan Rufus Wainwright samen met het Pacific Jazz Orchestra uit Los Angeles. Zestien composities van Kurt Weill krijgen een eigenzinnige bewerking zoals Wainwright dat als geen ander kan.
Wainwright bespeelt op I’m a Stranger Here Myself – Wainwright Does Weill alle registers. Hij benadert deze liederen niet als een jazz-zanger, noch als klassieke werken. Hij belichaamt ze eerder zoals een singer-songwriter dat zou doen. Met zijn 40-koppige jazzorkest zet hij Weill naar z’n hand — en dat met hetzelfde pandoer waarmee Weill zelf de grenzen tussen popmuziek en muziektheater, tussen hits en opera, die toentertijd vrijwel ondoordringbaar waren, volledig negeerde. Klassieke nummers als Mack the Knife, Surabaya Johnny, Je ne t’aime pas, September Song en Lost in the Stars worden prachtig uitgevoerd. Daarbij zingt Wainwright in het Engels, Frans én Duits — een ode aan de internationale reikwijdte van Weills oeuvre.
Weills muziek wordt door Wainwright gekanaliseerd via een 21e-eeuwse lens vol geestigheid, grandeur en ongegeneerde emoties. Nieuwe opnames van deze klassiek geschoolde zoon van een voorzanger in een synagoge zullen blijven verschijnen. Het oeuvre van Kurt Weill — variërend van jazz en cabaret tot symfonieën en opera — spreekt nog steeds tot de verbeelding. En zoals Kurt Weill zelf ooit zei: “Muziek is niet slecht alleen omdat het populair is.” Waarvan akte! Een album om op hoog volume te draaien en je volledig in te verliezen!