gratis-verzending vanaf 75,- of afhalen in de winkels van Concerto en Plato voor 16:00 besteld morgen in huis Winkels Service

Recensie

Noorwegen, Bergen - De heimweeplek van Edvard Grieg

Het is een dofrode hut met een puntdak. Hij ligt aan de oever van het Nordås-meer in de Grimstadfjord, pal onder de Noorse stad Bergen. Binnen staan een kachel, een sofa en een piano. Op de bureaustoel liggen de verzamelde pianosonates van Beethoven. Niet dat de componist die er rond 1900 zijn achterste op liet zakken zijn minachting toonde. Maar als hij achter zijn schrijftafel kroop, had de kleine Edvard Grieg (1843-1907) nu eenmaal een verhoging nodig.

‘Mijn kantoor’ noemde hij zijn werkplek aan de voet van Troldhaugen, de trollenheuvel. Wie van hier bergop wandelt, komt langs het rotsgraf waar de componist rust met Nina Hagerup, die zijn nicht en zijn vrouw was. Verder naar boven doemt het huis op dat ze in 1885 lieten timmeren, met hout in fletsgele en vaalgroene tinten. Grieg werd er tureluurs van. ‘Ik weet vandaag niet of ik nu musicus ben of bouwopzichter.’ Maar na de oplevering toonde hij zich tevreden. Hij sprak zelfs van zijn ‘beste compositie ooit’.

Bij muziekuitgeverij Peters in Leipzig ging de vlag uit, als uit Troldhaugen weer eens een manuscript arriveerde. Topomzet gegarandeerd, zelfs al smaalde collega Claude Debussy dat de muziek weghapte als een bonbon met sneeuw. De anekdote valt op te pikken in het Edvard Grieg Museum, op een boogscheut van het huis. Op foto’s zie je een vroeggrijze heer met kuif en borstelsnor. Zijn blik ontspant zelden. Een goede vriend, de Duits-Nederlandse componist Julius Röntgen, omschreef Grieg als een doelgerichte man, ‘alles aan hem scherp ritmisch’.

Dat Bergen hem op handen draagt, blijkt uit het aantal standbeelden dat je tegenkomt. Hoog op een sokkel in het stadspark leunt de componist op zijn wandelstok. Groen uitgeslagen staart hij in de verte. Bij de ingang van Grieghallen, de concertzaal, houdt hij eveneens de wacht. Beeld nummer drie, op Troldhaugen, toont hem min of meer op ware grootte. De kleine Grieg verwelkomt de bezoekers van Troldsalen, de knusse kamermuziekzaal onder een grasdak. De glazen wand achter het podium biedt uitzicht op zijn componeerhut onder Noorse luchten.

Wie het treft kan hier luisteren naar concerten met Griegs muziek. Wie er werk van maakt kan aanschuiven in de villa. Het meubilair werd na Nina’s dood in 1935 afgevoerd, maar Griegs eigen, op maat gemaakte Steinway keerde jaren later terug. Aan deze vleugel componeerde hij onder meer zijn Lyriske Stykker, korte pianostukken met niet zelden een nostalgische ondertoon.

Droeve aanleidingen waren er genoeg in Griegs leven. Zijn huwelijk schuurde. Nina had vermoedelijk een affaire met Griegs broer John. Hun enige kind overleed in 1869, een dochtertje van dertien maanden. En anders had Grieg op concertreizen wel last van hjemve, heimwee, zoals de titel luidt van een van de lyrische stukken opus 57. De muziek flakkert halverwege kortstondig op, als een herinnering aan blije dagen. Maar vooral heerst het verlangen, misschien wel naar die rode hut aan het Nordås-meer, in de Grimstadfjord onder Bergen.

Guido van Oorschot
Aangenaam Klassiek 2020
Door Redactie op 2020-10-16

Tracks

Disc 1
1. Nr. 1 Arietta
2. Nr. 2 Walzer
3. Nr. 3 Lied Des Wachtmanns
4. Nr. 4 Elfentanz
5. Nr. 5 Volksmelodie
6. Nr. 6 Norwegische Melodie
7. Nr. 7 Albumblatt
8. Nr. 8 Nationallied
9. Nr. 1 Berceuse
10. Nr. 2 Volksmelodie
11. Nr. 3 Melodie
12. Nr. 4 Norwegischer Tanz
13. Nr. 5 Frühlingstanz
14. Nr. 6 Elegie
15. Nr. 7 Walzer
16. Nr. 8 Kanon
17. Nr. 1 Schmetterling
18. Nr. 2 Einsamer Wanderer
19. Nr. 3 In Meinem Heimatland
20. Nr. 4 Vögelchen
21. Nr. 5 Erotik
22. Nr. 6 An Den Frühling
23. Nr. 1 Walzer-Impromptu
24. Nr. 2 Albumblatt
25. Nr. 3 Melodie
26. Nr. 4 Norwegischer Tanz
27. Nr. 5 Melancholie
28. Nr. 6 Frühlingstanz
29. Nr. 7 Elegie
Disc 2
1. Nr. 1 Schäfersjunge
2. Nr. 2 Norwegischer Marsch
3. Nr. 3 Marsch Der Zwerge
4. Nr. 4 Notturno
5. Nr. 5 Scherzo
6. Nr. 6 Glockengeläut
7. Nr. 1 Entschwundene Tage
8. Nr. 2 Gade
9. Nr. 3 Illusion
10. Nr. 4 Geheimnis
11. Nr. 5 Sie Tanzt
12. Nr. 6 Heimweh
13. Nr. 1 Sylphe
14. Nr. 2 Dankbarkeit
15. Nr. 3 Französische Serenade
16. Nr. 4 Bächlein
17. Nr. 5 Phantom
18. Nr. 6 Heimwärts
Disc 3
1. Nr. 1 Von Frühen Jahren
2. Nr. 2 Bauernlied
3. Nr. 3 Melancholie
4. Nr. 4 Salon
5. Nr. 5 Ballade
6. Nr. 6 Hochzeitstag In Troldhaugen
7. Nr. 1 Seemannslied
8. Nr. 2 Großmutters Menuett
9. Nr. 3 Zu Deinen Füßen
10. Nr. 4 Abend In Den Bergen
11. Nr. 5 An Der Wiege
12. Nr. 6 Melancholischer Walzer
13. Nr. 1 Es War Einmal
14. Nr. 2 Sommerabend
15. Nr. 3 Puck
16. Nr. 4 Frieden Der Wälder
17. Nr. 5 Norwegischer Tanz
18. Nr. 6 Vergangen
19. Nr. 7 Erinnerungen
Disc 4
1. 1. Allegro Moderato
2. 2. Andante Molto
3. 3. Alla Menuetto, Ma Poco Più Lento
4. 4. Finale: Molto Allegro
5. Nr. 1 In Den Bergen
6. Nr. 2 Hochzeitsprozession
7. Nr. 3 Karnevalsszene
8. Ballade G-Moll Op. 24
9. 1. Präludium
10. 2. Sarabande
11. 3. Gavotte
12. 4. Arie
13. 5. Rigaudon
Disc 5
1. Nr. 1 Allegro Con Moto
2. Nr. 2 Allegretto Espressivo
3. Nr. 3 Vivace
4. Nr. 4 Andantino Serioso - Allegro Giocoso - Tempo I
5. Nr. 1 Andante - Presto Leggiero - Tempo I
6. Nr. 2 Allegretto Con Moto - Molto Vivace - Tempo I
7. Nr. 1 Allegro Con Leggerezza
8. Nr. 2 Non Allegro E Molto Espressivo
9. Nr. 3 Mazurka: Con Grazia
10. Nr. 4 Allegretto Con Moto
11. Nr. 1 Allegro, Ma Non Troppo
12. Nr. 2 Allegro Cantabile
13. Nr. 3 Con Moto
14. Nr. 4 Andante Con Sentimento
15. Nr. 5 Allegro Moderato
16. Nr. 6 Allegro Scherzando
17. Nr. 1 Tempo Di Valse
18. Nr. 2 Tempo Di Menuetto Ed Energico
19. Nr. 3 Allegretto Con Grazia
20. Nr. 4 Allegro All Burla
21. Nr. 1 Frühlingstanz
22. Nr. 2 Der Junge Mann
23. Nr. 3 Frühlingstanz
24. Nr. 4 Nils Tallefjorden
25. Nr. 5 Tanz Aus Jolster
26. Nr. 6 Hochzeitsklang
27. Nr. 7 Halling
28. Nr. 8 Das Schwein
29. Nr. 9 Religöses Lied
30. Nr. 10 Lied Deswerbenden
31. Nr. 11 Heroische Ballade
32. Nr. 12 Solfager Und Der Schlangenkönig
33. Nr. 13 Hochzeitsmarsch Zum Auszug
34. Nr. 14 Klage
35. Nr. 15 Die Letzte Samstagnacht
36. Nr. 16 Ich Kenne Eine Kleine Maid
37. Nr. 17 Die Bremse Und Die Fliege
38. Nr. 18 Humoristischer Tanz
39. Nr. 19 Holje Dale
40. Nr. 20 Halling
41. Nr. 21 Die Frau Aus Setesdal
42. Nr. 22 Vieh Ruf
43. Nr. 23 Bauernlied
44. Nr. 24 Hochzeitsklang
45. Nr. 25 Die Hochzeit Des Raben

nieuwsbrief